Het is moeilijk te zeggen in welke specifieke steden het meeste asbest voorkomt, omdat asbest in veel verschillende gebouwen en materialen is gebruikt, voornamelijk in de periode van de jaren ’30 tot de jaren ’90.

Asbest is verwerkt in duizenden bouwmaterialen, zoals dakbedekking, vloeren, wanden, gevelbekleding, en isolatie. Omdat asbest in het verleden op grote schaal is toegepast, kan het in principe in veel verschillende steden en dorpen voorkomen, vooral in oudere gebouwen. 

Waarom komt asbest vooral in bepaalde steden voor?

De verspreiding van asbesthoudende gebouwen in Nederland hangt sterk samen met de bouw golven na de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de wederopbouw (1950–1970) en de grote stadsuitbreidingen in de jaren ’70 en ’80 zijn miljoenen woningen gebouwd. 

Asbest werd in die tijd op grote schaal toegepast omdat het goedkoop, brandwerend, slijtvast en geluidsisolerend was. Het werd verwerkt in daken, schoorstenen, vloerbedekking, gevelpanelen, riolering en zelfs in lijm, kit en plafondplaten. 

Deze eigenschappen maakten het tot aantrekkelijk bouwmateriaal, vooral in een periode waarin snel én betaalbaar bouwen prioriteit had. Tegenwoordig vormt dit een uitdaging, omdat asbest schadelijk kan zijn voor de gezondheid wanneer de vezels vrijkomen. Daarom is het verwijderen van asbest een belangrijke en vaak noodzakelijke stap bij renovaties of sloop van oudere gebouwen. 

Steden met hogere risico’s 

1. Rotterdam

Na de Tweede Wereldoorlog werd Rotterdam vrijwel volledig herbouwd. In deze periode is op grote schaal gebruikgemaakt van asbest, zowel in woningen als in industriële panden.

2. Den Haag

Ook Den Haag kende een sterke woningbouw golf na de oorlog. Veel gebouwen uit de jaren ’50 tot ’80 bevatten asbest in daken, gevels en technische installaties.

3. Amsterdam

Hoewel het centrum van Amsterdam grotendeels ouder is, liggen er rondom de stad veel naoorlogse wijken. In deze uitbreidingsgebieden zijn talloze flats en eengezinswoningen gebouwd in de periode dat asbest nog gangbaar was.

4. Eindhoven

Door de groei van de industrie, met name rond Philips, zijn in Eindhoven veel woningen gebouwd tussen 1950 en 1980. In zowel woon- als bedrijfsgebouwen is in deze periode veel asbest toegepast.

5. Utrecht

Ook in Utrecht zijn grote uitbreidingsprojecten uitgevoerd in de tweede helft van de 20e eeuw. Veel van deze gebouwen zijn inmiddels toe aan renovatie, waarbij vaak asbest wordt aangetroffen.

6. Arnhem

Arnhem kende na de oorlog grootschalige herbouw en stadsuitbreiding. Veel panden uit die tijd bevatten asbest in onder andere daken, buizen en plafondplaten.

Ook risico op aanwezigheid buiten de steden

Niet alleen in stedelijke gebieden vormt asbest een risico. Op het platteland zijn nog duizenden agrarische gebouwen, zoals schuren en stallen, voorzien van asbesthoudende dakbedekking (vaak in de vorm van golfplaten). Deze zijn vaak nog niet gesaneerd en vormen een belangrijk aandachtspunt voor overheden en eigenaren.

Waarom dit belangrijk is

Asbest is op zichzelf niet gevaarlijk zolang het in goede staat blijft. Maar zodra het beschadigd raakt, bijvoorbeeld tijdens een verbouwing of sloop, kunnen vezels vrijkomen die schadelijk zijn voor de gezondheid.

Bewoners en eigenaren doen er verstandig aan bij verbouwingen altijd eerst een asbestinventarisatie uit te laten voeren door een gecertificeerd bedrijf. Dit is tevens ook verplicht als renovatie of sloopwerkzaamheden uitgevoerd gaan worden aan woningen of panden die gebouwd zijn vóór 1994.